Seminarium III. Psychozy
Seminaria Lacana stanowią do dziś jedne z najważniejszych prac w historii psychoanalizy zarówno oryginalnego przemyślenia samych podstaw nauki Freuda, jak i bezkompromisowego zmagania się z fundamentalnymi pytaniami stawianymi przez filozofię – o granice poznania i myślenia, istotę etyki i ludzką kondycję.
Seminarium III z lat 1955-1956 najlepiej ukazuje oryginalność psychoanalizy Lacanowskiej. Łącząc doświadczenie kliniczne, wnikliwą lekturę pism Freuda oraz narzędzia językoznawstwa, Lacan podjął się gruntownego przemyślenia psychozy jako choroby nierozerwalnie związanej z tym, co symboliczne, z samą strukturą języka – z relacją znaczącego do znaczonego.
Wprowadzone przez niego rozróżnienie na wyobrażeniowe, symboliczne i realne ukazuje w tym seminarium swoją diagnostyczną i teoretyczną skuteczność, słynna zaś koncepcja metafory i metonimii umożliwia mu zarówno rewolucyjną reinterpretację psychoanalitycznych koncepcji psychozy, jak i przemyślenie samych podstaw tego, czym jest komunikacja w języku.
SPIS TREŚCI
WPROWADZENIE DO KWESTII PSYCHOZ
- Wprowadzenie do kwestii psychoz
- Znaczenie urojenia
- Inny a psychoza
- „Wracam od rzeźnika”
TEMATYKA I STRUKTURA FENOMENU PSYCHOTYCZNEGO
- O bogu, który nie zwodzi i takim, który zwodzi
- Fenomen psychotyczny i jego mechanizm
- Rozpad wyobrażeniowy
- Zdanie symboliczne
- O non-sensie i o strukturze boga
- O znaczącym w realnym i o cudzie życia
- O odrzuceniu pierwotnego znaczącego
O ZNACZĄCYM I O ZNACZONYM
- Kwestia histeryczna (I)
- Kwestia histeryczna (II): „Co to jest kobieta?”
- Znaczący jako taki nic nie znaczy
- O znaczących pierwotnych i o braku jednego
- Sekretarze obłąkanego
- Metafora i metonimia (I): „Jego snop nie był ani skąpy, ani nienawistny”
- Metafora i metonimia (II): artykulacja znacząca a przeniesienie znaczonego
- Wykład: Freud na tle stulecia
OKOLICE DZIURY
- Wołanie, aluzja
- Punkt zapikowania
- „Ty jesteś tym, który pójdzie za mną”
- Droga główna i znaczący „być ojcem”
- „Ty jesteś”
- Fallus i meteor