Nr 67
„Nigdy nie zapominajcie, że nic z tego, co dotyczy zachowania istoty ludzkiej jako podmiotu – i czegoś, czymkolwiek by to nie było, w czym ona się realizuje, w czym ona po prostu jest – nie może wymknąć się spod władzy praw mówienia.”
J.Lacan “Psychozy”
PSYCHOZY W NAUCZANIU LACANA
Cykl seminariów
poświęconych tematyce psychoz
w związku z ukazaniem się polskiego tłumaczenia Seminarium
Jacques’a Lacana „Psychozy”
Polska publikacja Psychoz, trzeciego Seminarium Jaques’a Lacan’a otwiera przed nami możliwość i zadanie ujmowania psychoz po lacanowsku. Nie jest to zadanie łatwe. W swoim wieloletnim wysiłku – rozpostartym między 1931 a 1955 rokiem – Lacan dokonał całkowitego przeformułowania zarówno psychiatrycznej, jak i psychoanalitycznej kwestii psychozy.
Jako jeden z najbłyskotliwszych psychiatrów swojego pokolenia ukształtował – w trakcie pół wieku trwającej debaty z Henri Ey’em – horyzont, w którym francuska psychiatria stawiała i stawia do dzisiaj zagadnienie przyczyn psychozy. Lacan położył fundamenty pozwalające przekroczyć odwieczną dyskusję, ponawiającą w nieskończoność kartezjański dualizm duszy i ciała. Czy psychoza jest kwestią zabłąkanej duszy? Czy, przeciwnie, jest przypadłością organizmu?
Lacan – psychoanalityk, opierając się na odkryciu struktury powołanej przez funkcję nieświadomości, przekroczy to pytanie. W sposób radykalny sprzeciwi się neuro-biologicznemu monizmowi, wyjaławiającemu z każdym dniem pole kliniki i zaproponuje nam nieredukowalnie trójdzielną wizję ludzkiej egzystencji. Pokaże nam, iż konkretna forma ludzkiej egzystencji – zarówno w aspekcie psychicznym jak i biologicznym – wymykając się opozycji duszy/ciała, wymyka się tym samym zarówno perspektywie medycyny jak i psychologii. Konkretne formy egzystencji oparte są, według Lacana, na sposobie powiązania trzech rejestrów: Realnego, Wyobrażeniowego i Symbolicznego. To system ich wzajemnych powiązań (lub ich braku) konstytuuje konkretne formy ludzkiej rzeczywistości.
Tym samym całość zagadnienia psychopatologii psychoz zostanie przemieszczona, a my opuścimy teren dawnych i niepłodnych debat na temat przyczyny, którymi upajają się uniwersytety, by pokierować się ku analizie dyskursów poszczególnych pacjentów podtrzymujących konkretne formy ludzkiego życia, a wraz z nim ich symptomy. Badać psychozę jako dyskurs, zrozumieć jakie operatory kształtują jego strukturę, wyjaśnić na tej podstawie zjawisko halucynacyjnego głosu, schizofrenicznego rozkładu ciała, depersonalizacyjnej dekonstrukcji tożsamości, irrupcji postaci prześladowczych, transseksualnej metamorfozy obrazu ciała, wielkościowej egzaltacji i melancholicznej pustki; zlokalizować następnie w obrębie tych struktur klinicznych punkty, wychodząc od których możliwa jest interwencja terapeutyczna – takie postawimy sobie zadanie na ten rok pracy. Jeżeli kwestie te Państwa interesują, zapraszamy – przyłączcie się do naszej pracy!
Rafał Tyranowski
Seminaria odbywają się w POZNANIU,
Miejsce: Os. Kosmonautów 110
(Poznański Ośrodek Zdrowia Psychicznego)
8 listopada 2014 (sobota)
Temat: Wprowadzenie do lacanowskiego odczytywania problematyki psychoz
Prowadzenie: Rafał Tyranowski
14 grudnia 2014 (niedziela)
Temat: Rozpętanie danej konkretnej psychozy
Prowadzenie: Alexandre Stevens
17 stycznia 2015 (sobota)
Temat: Leczenie psychoz: możliwe i niemożliwe
Prowadzenie: Jacques Borie
7 marca 2015 (sobota)
Temat: Wiara i pewność w paranoi
Prowadzenie: Pierre Malengrau
kwiecień 2015 (sobota)
Temat: „Psychozy” Lacana w naszym codziennym doświadczeniu klinicznym
Prowadzenie: członkowie Koła Warszawskiego Psychoanalizy NLS
30 maja 2015 (sobota)
Temat: Od Schrebera do psychozy zwykłej
Prowadzenie: Francesca Biagi-Chai
Program:
11:00-14:00 seminarium cz.1
14:00-16:00 przerwa
16:00-18:30 seminarium cz.2
Opłaty:
Pojedyncze seminaria: 120 zł, członkowie Kół NLS – 100 zł, studenci – 60 zł
Cały cykl: 600 zł, członkowie Kół NLS – 500 zł , studenci – 300 zł
Bibliografia:
1. Jacques Lacan: Seminarium III, “Psychozy”.
2. Jacques Lacan: Séminaire XXIII, “Le sinthome”.
3. Jacques Lacan: “D’une question préliminaire à tout traitement possible de la psychose” (”Écrits” str. 531-583).
4. Jacques Lacan: “Présentation des Mémoires d’un névropathe” (”Autres écrits” str. 213-217).
5. Sigmund Freud: “Psychoanalityczne uwagi o autobiograficznie opisanym przypadku paranoi” (”Charakter i erotyka” str. 105-165).
6. Daniel Paul Schreber: “Pamiętniki nerwowo chorego wraz z suplementami i aneksem dotyczącym kwestii”.
