Kurier nr 20
Nr 20
które zostało dokonane przez doświadczenie freudowskie…
J. Lacan
SEMINARIUM
z cyklu
LEKTURA PISM LACANA
Tytuł: UWAGI DO RAPORTU DANIELA LAGACHE’A “PSYCHOANALIZA A STRUKTURA OSOBOWOŚCI”
Prowadzenie: JEAN-LOUIS GAULT
Data: 27 listopada 2010
Miejsce: WARSZAWA, ul. Krakowskie Przedmieście 1, sala nr 6
Siedziba Instytutu Filologii Klasycznej UW
Odpłatność: 120 zł, członkowie Kół 90 zł, studenci 60 zł
Sobota, 27 listopada 2010
10.30-11.00 – rejestracja
11.00-14.00 – seminarium
14.00-15.30 – przerwa
15.30-19.00 – seminarium
Seminarium to będzie poświęcone obszernemu komentowaniu tekstu Jacquesa Lacana „Uwagi do raportu Daniela Lagache’a: ‘Psychoanaliza a struktura osobowości’”.
W tekście tym, odnosząc się z aprobatą do zasadniczego sposobu podejścia Daniela Lagache’a (psychiatry i psychoanalityka francuskiego), Lacan zaznacza te miejsca, w oparciu o które – bazując na tekstach Freuda – będzie rozwijał, uzupełniał i porządkował zagadnienia „psychoanalizy”, „struktury” i „osobowości”.
W powyższym tekście Lacana znajdziemy opracowanie odnoszące się do podstawowych pojęć Zygmunta Freuda – nieświadomości, popędu, Rzeczy (das Ding), funkcji Ideału Ja i Ja Idealnego, relacji Ja, To i Nad Ja (das Ich, das Es, das über-Ich). Lacan, opierając się na swoich schematach optycznych, analizuje przed nami kwestie kształtowania się relacji między podmiotem i innym/Innym. Bada w jaki sposób, z udziałem całego wymiaru cielesnego człowieka, potrzeby – które poprzez domaganie (a więc wymiar znaczącego, mowy i mówienia) – stają się popędem; jak obiekty cząstkowe nie są jedynie oddzielonymi częściami, ale elementami struktury (i to od samego początku); jak podmiot dokonuje wejścia w realne.
Spotkanie podmiotu z narcystycznym obrazem jest, w tym tekście, dla Lacana punktem odniesienia w jego przedstawieniu „mechanizmu”, w którym pragnienie innego (podobnego), poprzez cyrkulację tranzytywizmów Ideału Ja, zostaje przywrócone polu Innego w ukazującej się funkcji pragnienia w Innym.
Banalność twierdzenia, że dziecko zanim będzie żyło dla siebie, żyje dla i poprzez innego podobnego, jest pozorna, gdy zastanowimy się nad genezą, skutkami, a przede wszystkim strukturą tej zależności, która wyznacza życie każdego z nas, w której sytuujemy określone relacje z Innym. W relacji, w której od pierwszych chwil swojej egzystencji (a właściwie, powiemy za Lacanem, ex-zystencji) podmiot „uczy się” traktować siebie jako obiekt dla Innego.
Jak kształtuje się ta wymiana, w której dziecko wpisuje się w bycie innego (w dyskurs Innego)? Poprzez co podmiot ukonstytuuje się w swojej ex-zystencji, gdzie możliwy jest wektor tworzący część składową freudowskiego doświadczenia, a mianowicie to co nazywa się pragnieniem? W jaki sposób ten model optyczny może nam pokazać co się dzieje w samej analizie, gdy miejsce tego Innego zajmuje analityk?
Zarówno te, jak i wiele innych kwestii, sądzę, staną się jaśniejszymi dzięki seminarium Jean-Luis Gault, którego znamy z wielkiej precyzji i klarowności wywodu bogatego w odniesienia kliniczne.
Zapraszamy!
Barbara Kowalów
Bibliografia:
Jacques Lacan, „Uwagi do raportu Daniela Lagache’a: ‘Psychoanaliza a struktura osobowości’”, [w:] J. Lacan, Ecrits, str. 647-684.