Forum jako miejsce spotkania i debatowania tych wszystkich, których porusza lub choćby zaciekawia nauczanie Lacana, toczyć się będzie wokół trzech tematycznych osi: klinika, społeczeństwo, filozofia. Do dyskusji zostały wybrane tematy, które naszym zdaniem ogniskują w sobie najbardziej palące, nurtujące i bulwersujące zjawiska doby współczesnej. Żywimy przekonanie, że obecność oraz wystąpienia i debata w gronie znamienitych gości, uczynią z Forum wydarzenie, które pozostawi w jego uczestnikach niezatarty ślad.

W chwili obecnej pochwyceni wszyscy jesteśmy w szeroki obieg rozmaitego zarządzania, roszczącego sobie prawo zarówno do regulowania cyrkulacji wiedzy, obrazów, informacji, środków pieniężnych, jak i do regulacji wymiany dotyczącej bezpośrednio naszych ciał.

Jesteśmy stawiani wobec imperatywu: trzeba panować! Wymagane jest, byśmy skutecznie zarządzali „własnymi zasobami”, sami sprowadzeni do kategorii „zasobów ludzkich”. Dyktatura normy ogarnęła naszą cywilizację.

Żyjemy w kulturze ewaluacji, gdzie tylko to, co policzalne wydaje się być naukowe. Ideologia pomiaru podsuwa „iluzoryczną syntezę”, jak mówi Jacques-Alain Miller, „a jej powszechne rozprzestrzenienie pokazuje, że wyraża ona coś bardzo głębokiego, pewną mutację ontologiczną, transformację naszego stosunku do bytu. Dziś jesteśmy pewni, że coś istnieje, jedynie, gdy to coś daje się ująć w liczbach. Cyfra stała się gwarancją bytu”.

W podejściu tym, samo pojęcie normy jest przykrojone do psycho-technicznych standardów ewaluacji, „jakby jakaś wiedza absolutna wskazywała ciebie palcem i orzekała, ile jesteś wart: możesz jedynie powiedzieć: amen”.

Ludzkie cierpienie traktuje się jako zakłócenie porządku, dysfunkcję. Ten „zmasowany dyskurs stara się przeniknąć do głębi każdego, by przemodelować sens jego najbardziej intymnych uczuć” i sprawić, że wszyscy będziemy „unisex, z wymuszonym uśmiechem na twarzy”.

A jeśli pewien wymiar tego cierpienia należy do istoty człowieczeństwa? Czy da się „wyleczyć z ludzkiej kondycji?”. Jak zatem leczyć, nie standaryzując zarazem i nie rojąc sobie, że „zniknie mężczyzna i kobieta?”.  Jak uczynić ten świat bardziej ludzkim?

 

SPOŁECZEŃSTWO
„Co wart jest dziś ojciec?”

Pozycja ojca, z jego autorytetem, z prawem, które sobą ustanawiał, na naszych oczach ulega radykalnym zmianom. Wszyscy wywodzimy się z czasów, gdy ojciec miał prawo do decydowania zarówno o życiu jak i o śmierci. Lacan, już w 1938 roku, dostrzegał i komentował nieuchronny upadek figury ojca w społeczeństwie. Od lat pięćdziesiątych ubiegłego wieku, w ścisłym związku z kliniką, opracowywał pojęcie Imienia Ojca, które uczynił jednym z filarów swojej teorii. Pojęcie to odnosił nie tyle do osoby ojca, co do właściwej jemu funkcji – tego, który wprowadzając zakaz, reguluje strukturę symboliczną związków międzyludzkich, który ustala powiązanie „prawa i pragnienia, myśli i ciała”.

Jak mówi Jacques-Alain Miller, obserwowane dzisiaj „osłabienie prawne, biologiczne figury ojca nie pozostaje bez konsekwencji dla Imienia Ojca. Faktem jest, że konstrukcja Imię Ojca, która temperowała pragnienie i rozkosz, jest dziś wystawiona na ciężką próbę na wszystkich poziomach cywilizacji. Okazuje się niewydolna. (…) Możemy zaryzykować twierdzenie, że rozkosz, pogoń za rozkoszą staje się dziś nową ideą w polityce”.

FILOZOFIA
„Prawda absolutna i prawdy relatywne”

„Jakie jest dobre użycie prawdy? Doprowadzić ją aż do jej ostatecznych konsekwencji? Czy też złagodzić ją, zamortyzować, schlebiać jej?”

– „Gdy ja używam jakiegoś słowa – powiedział Humpty Dumpty z przekąsem – oznacza ono dokładnie to, co mu każę oznaczać… ni mniej, ni więcej.
– Pozostaje pytanie – powiedziała Alicja – czy potrafisz nadawać słowom tak wiele rozmaitych znaczeń?
– Pozostaje pytanie – powiedział Humpty Dumpty – kto ma być panem… To wszystko”.