Dni Koła Warszawskiego

Dni Koła Warszawskiego 2005

 

 

IX Dni Koła Warszawskiego

Szkoły EuropejskiejPsychoanalizy

 

LĘK I TRWOGA W KLINICE WSPÓŁCZESNEJ

Warszawa, 4-5 czerwca 2005
Pałac Paca – Ministerstwo Zdrowia, ul. Miodowa 15
 

 
„Jakkolwiek rzeczy się mają, pewne jest, że problem lęku stanowi punkt węzłowy, w którym spotykają się najrozmaitsze i najważniejsze zagadnienia, jest zagadką, której rozwiązanie musiałoby rzucić światło na całe nasze życie psychiczne”. Ten cytat, zaczerpnięty z XXV Wykładu ze „Wstępu do psychoanalizy” najdobitniej świadczy o tym, jak wielką wagę Freud przywiązywał do problematyki lęku w klinice psychoanalitycznej. Już sam fakt, że na swojej drodze w zmaganiu się z tą problematyką, był zmuszony dokonać gruntownej rewizji swoich wcześniejszych poglądów, pokazuje z jak trudno uchwytnym i złożonym zjawiskiem mamy do czynienia.

Z efektów tej wieloletniej klinicznej i teoretycznej pracy szczególnie godne podkreślenia wydają nam się następujące obszary zagadnień dotyczących lęku:

Dokonane przez Freuda zasadnicze rozróżnienie na:

  • lęk w jego funkcji sygnału uruchamiającego mechanizmy obronne przeciwko powrotowi czynnika traumatycznego oraz
  • stan lękowy będący bezpośrednim następstwem tegoż czynnika traumatycznego.
Czy to rozróżnienie zachowuje swoją aktualność we współczesnej klinice psychoanalitycznej?
Czy odpowiada ono „naszemu rozróżnieniu” na lęk i trwogę, którym to zjawiskom poświęcamy tegoroczne Dni Koła Warszawskiego?
Jaki jest status przedmiotu-przyczyny wywołującej te dwa powyżej rozróżnione „fenomeny” lęku?
Czy z tego co czytamy w Wykładzie XXXII, można wnioskować, iż w tych przedmiotach-przyczynach Freud antycypował funkcjonowanie nowej kategorii przedmiotu – tego, który kilkadziesiąt lat później, w nauczaniu Lacana, przybierze miano przedmiotu małe a?

Lacan niejednokrotnie mówił, że jego wkładem do psychoanalizy jest opracowanie statusu i funkcji przedmiotu a jako przedmiotu-przyczyny pragnienia. Kluczowy przekaz Lacana w podejściu do tematu tegorocznych Dni Koła można sprowadzić do następującego sformułowania: trwoga pojawia się w związku z niewiedzą podmiotu odnośnie tego, jakim przedmiotem jest on w pragnieniu Innego.

W tym miejscu wyłania się pytanie: czy w dobie współczesnej nie mamy do czynienia częściej z kliniką trwogi niż z kliniką lęku jako symptomu, który jest już jakimś opracowaniem i odpowiedzią podmiotu na trwogę?

Janusz Kotara

PROGRAM:

Sobota, 4 czerwca 2005

10.00 – rejestracja

Sesja 11.00-15.00
11.00 – Otwarcie Dni.
Riccardo Carrabino „Od enigmy Innego do afektu trwogi”.
Barbara Kowalów „Lęk jako symptom a trwoga”.
Lucia D’Angelo „Psychoanalityczne leczenie trwogi”.

15.00-16.30 – przerwa

Sesja 16.30-19.00
Patrycja Ostaszewska „Czego Pan się boi?” – pacjent wobec lęku i trwogi – przykłady z praktyki klinicznej”.
Janusz Kotara „Antycypacja lacanowskiego przedmiotu a w XXXII wykładzie Freuda pt. Lęk i życie popędowe”.
Grażyna Skibińska „O pożyteczności lęku”.

Niedziela, 5 czerwca 2005

Sesja 10.00-12.30
Vicente Palomera „ Old and new anxieties: from fear to anguish” “Stare i nowe lęki: od strachu do trwogi”
Szymon Niemcewicz „Lęk – co to znaczy dla psychiatry?”.
Serge Dziomba „Trwoga lacanowska (angst). Mała historyjka…” [L’angoisse (angst) lacanienne. Une petite histoire…].

12.30-14.00 – przerwa obiadowa

Sesja 14.00-16.30
Bogdan Wolf „Między pragnieniem a jouissance”.
Agnieszka Kurek „Boję się Pani”- acting out czy przejscie do czynu w leczeniu podmiotu obsesyjnego”.
Danka Heinrich „Ukonstytuowanie lęku”.