Autyzm i psychoanaliza (2013)

Alexandre Stevens


 

Alexandre Stevens – psychiatra, psychoanalityk. Członek Ecole de la Cause freudienne i New Lacanian School, której był prezydentem w latach 2002 – 2006. W 1983 r., w Belgii, założył Courtil – instytucję dla dzieci autystycznych i psychotycznych, w której praca od samego początku była kierowana poprzez odwoływanie się do kardynalnego freudowskiego odkrycia psychoanalizy oraz nauczania Lacana. Do dnia dzisiejszego swoim zaangażowaniem Alexandre Stevens podtrzymuje aktywność tej instytucji, która po trzydziestu latach działalności rozrosła się do rozmiaru około dziesięciu autonomicznie pracujących sektorów dla dzieci, młodzieży i młodych dorosłych, w ramach kliniki autyzmu, psychoz dziecięcych, upośledzenia umysłowego i „ciężkich nerwic”.

Courtil jest instytucją szczególną, paradoksalną, która odwołując się do dyskursu psychoanalizy w swoim doświadczeniu dokonuje nieustannej subwersji klasycznej formuły instytucji ukierunkowanej, w ramach obowiązującego ją ideału, na uniwersalny cel rozumiany jako leczenie lub poprawę stanu psychicznego przyjmowanych pacjentów.

W Courtilu nie prowadzi się psychoanalizy w rozumieniu seansu psychoanalitycznego. Zamiast tradycyjnej maszynerii lekarskich, psychologicznych i pedagogicznych procedur, pasjonującym doświadczeniem Courtilu w codziennej pracy nakierowanej na Realne kliniki jest „praktyka w wielu”, w której mało istotna hierarchia dyplomów i specjalizacji, otwiera na podmiotowe zaangażowanie każdego z interweniujących, by wspólnymi siłami wypracować odpowiedź na niepowtarzalną pozycję każdego przyjmowanego do Courtilu podmiotu. Znajdowanie tej odpowiedzi byłoby niemożliwe do pomyślenia, bez odpowiedzialności i inwencji samych – przyjmowanych do Courtilu – podmiotów, których wkład do postępu psychoanalizy najlepiej pointuje to, na pozór przewrotne, sformułowanie: „zastosowanie psychozy do psychoanalizy”.

W ślad za inwencją podmiotów, za echem znaczących, które je reprezentują oraz ekscesami jouissance, która nachodzi ich ciała, postępuje wieloosiowa organizacja Courtilu poprzez:

·    formowanie się grupy interweniujących
·    formalizowanie praktyki klinicznej na cotygodniowych spotkaniach klinicznych, gdzie „dyscyplina matemu” ma służyć konstrukcji klinicznego przypadku;
·     transmisję „wiedzy” poprzez publikacje tekstów i seminariów na stronach pism „Les Feuillets du Courtil”, „Courtil en lignes” (http://www.courtilenlignes.be) oraz organizowane w Courtilu staże.

Żywimy przekonanie, że w oparciu o to niepowtarzalne doświadczenie kliniczne, Aleksander Stevens – z właściwą sobie klarownością przekazu, którą znamy z jego tekstów i seminariów publikowanych na łamach pism ukazujących się w całym lacanowskim świecie – pozostawi w nas, uczestnikach tego seminarium, niezatarty ślad problematyki autyzmu w codziennej pracy klinicznej.